MERT İNAN- Türkiye’de bayana yönelik şiddet ile istismar hataları kadar bir başka büyük sorun da erken evlilik ve erken gebelik sorunu. Toplumsal utanç olarak nitelenen bu sıkıntıya yönelik yapılan bir araştırma durumun vehametine ışık tutarken, benzeri tablonun Türkiye’de yaşayan Suriyeli kız çocukları ortasında da yaşandığını ortaya koydu.
Adı saklı tutulan bir kamu hastanesinde 2015-2022 yılları ortasında doğum yapan 19 yaş altındaki gebeliklerin araştırıldığı araştırma Acil Servis Tıp Uzmanları Doç. Dr. Banu Karakuş Yılmaz, Dr. Öğretim Üyesi Dilay Satılmış ile Tıp Hukuku Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Zeynep Reva tarafından gerçekleştirildi.
Oran azalıyor
Araştırma kapsamında 2015-2022 yılları ortasında; 19 yaşından küçük 3 bin 174 kız çocuğunun doğum yaptığı, doğum yapan kız çocuklarının yüzde 54’ünün Türkiye, yüzde 45’inin Suriye, yüzde 1’lik dilimin ise farklı ülkelerden gelen çocuklar olduğu saptandı. 19 yaşından küçük kız çocuklarının ortalama olarak 36. haftada doğum yaptıkları belirtilirken, 88 meyyit doğum olduğu, mevt doğumların yüzde 57’sinin Suriye asıllı gebe çocuklarda görüldüğü, Türkiye vatandaşı çocuklardaki oranın ise yüzde 42 olarak tespit edildiği vurgulandı.
Araştırma kapsamında doğumla sonuçlanan adölesan gebeliği sayısının 2015 yılında 601 olduğu bu sayının 2016’da 714’e yükseldiğine dikkat çekilirken, pandemi periyodunda ise adölesan gebelik oranında düşüş olduğu ve 2021 yılındaki sayının 157’ye gerilediği aktarıldı.
‘Mülteciler ortasında yaygın’
Yapılan araştırmada şu saptamalar yer verildi: “Dünya Sıhhat Örgütü 10-19 yaş kümesini ‘adölesan’ olarak tanımlamaktadır. Adölesanlar fizikî, bilişsel ve psikososyal gelişmelerini şimdi tamamlamamış olup gelişimleri devam etmektedir. Bu yaş kümesinde önde gelen sıkıntılar, erken evlilik, erken gebelik, istenmeyen gebelik ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardır. Adölesan gebeliklerinde hamile kalmaya yahut doğuma bağlı vefatlar çok sık ortaya çıkmaktadır. Adölesan gebelikler, sıhhat risklerinin yanı sıra okul ve meslek hayatlarını kesintiye uğratarak adölesanların yaşamaları gereken hayattan oburunu hayatlarına neden olmaktadır. Adölesan gebelikleri Suriyeli mülteciler ortasında da yaygındır. Hatta toplam nüfusa oranlandığında Türk uyruklulardan daha kıymetli bir risk boyutundadır. Genç yaşta ebeveyn olan kız çocukları, çocuk doğurmayı yirmili yaşlarına erteleyen bayanlara nazaran toplumsal ve ekonomik açıdan daha dezavantaj durumdadır. Eğitimlerini tamamlamaları, istihdam edilmeleri, yüksek fiyatlar kazanmaları ve keyifli bir evlilik yapmaları daha az mümkün; daha geniş ailelere sahip olmaları ve yoksulluk içinde yaşamaları daha mümkündür. Adölesan gebeliklerinin düşürülmesi ve buna bağlı yoksulluk döngüsünün kırılması için ülke çapında yaygın eğitimler yapılması ve kararlı stratejilerinin benimsenmesi gerekmektedir. Bu çalışmalar adölesanların insan haklarını müdafaanın en temel anahtarıdır.”