[13-19 Şubat Haftası]
PAZARTESİ
* Kolombiya hükümeti ile Ejército de Liberación Nacional (ELN) – [Ulusal Kurtuluş Ordusu] ortasında Venezuela’nın başşehri Caracas’ta 22 Ocak’ta harika bir toplantı gerçekleşmişti. Toplantının akabinde hükümet ve ELN ortak bir bildiriyle, 13 Şubat’ta Meksika’da tekrar bir ortaya gelerek, ateşkesin kaideleri üzerine masaya oturacaklarını açıklamıştı. Bugün, Kolombiya hükümet yetkilileriyle ELN, Meksika’nın başşehri Ciudad de México’da barış görüşmelerine başladı.
* Peru hükümeti, başşehir Lima’da bulunan tarihi miras varlıklarını muhafaza münasebeti ismine, buralarda hiçbir protesto gösterisine müsaade verilmeyeceğini açıkladı.
* Arjantin Devlet Lideri Alberto Fernández, Genelkurmay Başkanlığı’na Agustín Rossi’yi atadı.
* Venezuela hükümeti; insan kaçırma ve öldürme, silah ve uyuşturucu kaçakçılığı ile gasp kabahatlerinden aranan Carlos Enrique Gómez “El Conejo” Rodríque’’in yakalanmasına yardımcı olanlara bir milyon dolara kadar ödül verileceğini açıkladı.
Carlos Enrique Gómez * Jamaika’da yaşanan kuraklık nedeniyle hükümet, vatandaşlarına karşılaştıkları tüm su sızıntılarını Ulusal Su Komisyonu’na bildirmelerini istedi.
* Ekvador Cumhuriyeti Kongresi, Sıhhat Bakanı Ximena Garzón Villalba’nın, devlet hastaneleri ismine, sıhhat kaydı olmadan ilaç satın alması nedeniyle misyondan alınmasına karar verdi.
* Küba Devlet Başkanlığı resmi Twitter sayfasında, 220 Kilovolt voltaj sınırlarında yaşanan arıza nedeniyle, ülkenin merkez ve doğu bölgesinin elektriksiz kaldığını, sorunun kısa müddette çözüleceğini duyuruldu.
***
SALI
* Ekvador Cumhuriyeti Devlet Lideri Guillermo Lasso, kayınbiraderi Danilo Carrera’nın da dahil olduğu kamu şirketlerinde ortaya çıkan yolsuzluk skandalında, 2 Şubat’ta gazetecileri “itibar cinayeti” işlemekle suçlamıştı. Bugün, Ulusal Polis, Carrera’nın Arnavut mafyasıyla alakası olduğuna dair kimi evraklar ele geçirdiğini açıkladı.
Ekvador Cumhuriyeti Devlet Lideri Guillermo Lasso * Peru Ulusal Polisi Terörle Çaba Dairesi Lideri General José Antonio Zavala Chumbiauca, Vraem kentinde öldürülen yedi Ulusal Polis’in katili olarak “José Carlos” takma isimli bir Narkotrafik üyesinin sorumlu olduğunu söyledi.
* Dominik Cumhuriyeti’nin Santiago kentinde 12 yaşındaki Donaly Martínez babasıyla yolda tartıştığı anda, orada bulunan bir polis, silahını çekip küçük çocuğu vurdu. Olay anında ölen çocuğun yası nedeniyle, kentte bu hafta gerçekleşecek olan lokal karnaval iptal edildi.
* Meksika Merkez Bankası tarafından yayınlanan bir bilgiye nazaran, Ocak-Kasım 2022 devrinde ülke, 699 milyon 730 bin dolar kıymetinde kakao ve türevi ihraç etti.
* Kosta Rika, Avrupa Birliği tarafından vergi cennetleri listesine eklendi.
***
ÇARŞAMBA
* Haiti Devlet eski Lideri Jovenel Moise’nin 7 Temmuz 2021’de bir suikast sonucu öldürülmesiyle ilgili olarak dört kişi ABD-Miami’de yakalandı.
* El Salvador’da 27 Mart 2022’de uygulanmaya başlayan ve hala devam eden OHAL’in, Yasama Meclisi kararıyla 30 gün daha uzatılmasına karar verildi. Ülkede OHAL’den bu yana 64.111 kişi tutuklandı.
* Meksika Devlet Lideri Andrés Manuel López Obrador; glifosat ve genetiği değiştirilmiş mısırın alımını, tanıtımını, kullanımını ve ithalatını yasaklayan bir kararname imzaladı. Bunun üzerine ABD, Obrador’a, kararnameyi iptal etmesi için baskı yapmaya başladı. Çevreci örgütler ise, ABD’nin halini kınayan bir açıklama yayınladı.
* Kolombiya’nın sayılı havayolu şirketlerinden Viva Air, geçen hafta Cumartesi günü iflasını açıklamıştı. Bugün de Meksika’nın Aeromar isimli havayolu şirketi iflasını açıkladı.
* Paraguay’da, Alexander Álvarez Rodríquez isimli bir gazeteci, Pedro Juan Caballero kentinde, motosikletli biri tarafından vurularak öldürüldü.
* Kolombiya’daki Magdalena İdari Mahkemesi, Savunma Bakanlığı ve Ulusal Polis aleyhine açılan bir davada, deneme maksatlı olarak birinci defa Metaverso Platformu’nu kullanarak bir sanal duruşma gerçekleştirdi.
* Arjantin, ülkenin kuzeyinde kuş gribi hadiseleri tespit ettikten sonra, ülkede Acil Sıhhat Durumu ilan etti.
* Rusya’dan, Küba’ya gönderilen 25 bin ton buğday yüklü gemi, ülke kıyılarına ulaştı.
***
PERŞEMBE
* Kolombiya’da, Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC) – [Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri]’nin sönümlenmiş kanadının(*) kurduğu Comunes isimli parti, Devlet Lideri Gustavo Petro’nun liderliğinde oluşturulan Comité Nacional del Pacto Histórico (Tarihsel Pakt Ulusal Komitesi)’nin bir modülü olma kararı aldı.
(*): Kolombiya’da 27 Mayıs 1964’te kurulan FARC, 24 Kasım 2016’ya dek, 52 yıl uğraş yürütmüş ve akabinde hükümetle bir barış muahedesi imzalamıştı. Bu mutabakata karşı çıkan ve uğraşa devam eden taraf “muhalif kanat”, öbürleri ise “sönümlenmiş kanat” olarak isimlendiriliyor.
* Kolombiya Devlet Lideri Gustavo Petro ve Venezuela Devlet Lideri Nicolás Maduro, iki ülke hududu ortasında buluşup, yeni bir ticaret mutabakatı imzaladı.
* Ekvador Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Juan Zapata; Catamayo, Loja, Macará ve Machala kentlerinde güvenlik güçlerinin yürüttüğü operasyonlar sonucu iki farklı organize kabahat örgütü üyesi 36 kişinin yakalandığını açıkladı.
* Peru Devlet Lideri Dina Boluarte, Meksika’yı, Alianza del Pacífico (Pasifik İttifakı) başkanlığını Peru’ya devretmemekle suçladı. Alianza del Pacífico; Kolombiya, Meksika, Peru ve Şili tarafından 28 Nisan 2011’de kurulan bölgesel bir entegrasyon teşebbüsüdür.
Boluarte tersi şovlar devam ediyor. * Peru’da yaşanan protestolara müdahale eden güvenlik güçlerinin orantısız ve öldürücü (şu ana dek 66 kişi) saldırganlığı, Milletlerarası Af Örgütü tarafından kınandı.
* Bolivya Sıhhat Bakanlığı, 2023 yılı başından bugüne, ülkede dang hummasından 26 kişinin öldüğünü, 7.375 enfeksiyonla karşılaştıklarını açıkladı.
***
CUMA
* Meksika ordusu, Sinaloa eyaletine bağlı Culiacán kentinde düzenlediği bir operasyonda, saklı bir üretim laboratuvarı içinde 130 kilo granül fentalin, 630.000 fentalin hapı, 100 kilo metamfetamin ve 750 kilo tartarik asit ele geçirdi.
* Meksika’nın Jalisco eyaletinde yetkililer iki saklı mezarda 31 kişinin cesedini buldu.
* Peru Devlet Lideri Dina Boluarte, dün Meksika’yı, Alianza del Pacífico (Pasifik İttifakı) başkanlığını Peru’ya devretmemekle suçlamıştı. Bugün Meksika Devlet Lideri Andrés Manuel López Obrador, kelam konusu başkanlığı Peru’ya devrettiğini, zira ülkede, 7 Aralık 2022’de Pedro Castillo’ya karşı yapılan darbe teşebbüsünü yasallaştırmak istemediğini söyledi.
* Şili’nin başşehri Ciudad de Santiago’nun Las Condes semtinde, güvenlik güçleri, bir binanın en alt katında bir patlayıcı düzeneği bulup, onu etkisiz hale getirdi.
* Venezuela’da, bina açılışı 1 Şubat’ta yapılan, ülkenin birinci Bilimsel + Bilim-Teknoloji Parkı, bugün prestiji ile faaliyete geçti.
* Brezilya’da, Pandemi sürecinde orta verilen Samba Karnavalı, bugün São Paulo’da yapılan geçit merasimiyle bir arada başladı. Karnaval, her yıl olduğu üzere Rio de Janeiro’da gerçekleşecek.
***
CUMARTESİ
* Peru Kongresi, Kolombiya Devlet Lideri Gustavo Petro’yu ülke idaresine dair yaptığı tenkitler nedeniyle “istenmeyen kişi” ilan etti.
* Peru’nun kuzeyinde yer alan Lambayeque, Piura, San Martín ve Trojillo eyaletlerinde, Dina Boluarte hükümetini protesto gayesiyle iki günlük genel grev ilan edildi.
* Haiti’de yaşanması mümkün güvenlik krizine müdahale edilmesi gayesiyle Kanada, ülkeye savaş gemileri gönderme kararı aldı. Öte yandan; Haiti Ulusal Polisi “Tornado” isimli organize cürüm örgütüne karşı başlattığı operasyonda Tornado üyesi 16 kişiyi öldürdü, 369 kişiyi de tutukladı.
* Arjantin gümrük vazifelileri, Arjantin-Şili gümrük geçiş kapısı Agua Negra’da, bir adamın bavulundan çıkan göktaşı modülüne el koydu.
* Meksika Devlet Lideri Andrés Manuel López Obrador, Sonora eyaletinde elektrikli arabalar için pil üretiminde kullanılan lityumun devletleştirilmesine ait kararnameyi imzaladı.
* Meksikalı heykeltıraş Ángela Guría Davó, 93 yaşında hayatını kaybetti. Davó, Meksika Sanat Akademisi’ne üye olan (1973) birinci bayan sanatçıydı.
* Netflix; Bolivya, Ekvador Cumhuriyeti, El Salvador, Dominik Cumhuriyeti, Guatemala, Honduras, Küba, Nikaragua, Panama, Paraguay ve Venezuela’da mevcut aylık abonelik fiyatlarını dört dolar düşürme kararı aldı.
***
PAZAR
* Birleşmiş Milletler’e bağlı WFP örgütü, Kolombiya’da 15 milyona yakın insanın besin güvensizliği yaşamakla karşı karşıya olduğunu açıkladı.
* Surinam’ın başşehri Paramaribo, yüzlerce kişinin katıldığı protesto şovlarıyla hareketlendi. Protestocular; hükümetin, IMF’in tavsiyesi üzerine aldığı kemer sıkma tedbirlerine karşı sokaklara döküldü. Protestocularla güvenlik güçleri ortasında sert çatışmalar çıktı.
* Paraguay Devlet Lideri Mario Abdo Benítez, çıktığı Tayvan seyahatinde “amacım, Çin ve Tayvan ortasındaki gerginliği yatıştırmak” diye konuştu.
* Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü, Yucatán eyaletinde bulunan Ek Balam arkeoloji hafriyatında Maya Hükümdarı Ukit Kan Lek Tok hükümdarı periyoduna ilişkin İ.S 8. yüzyıla tarihlenen heykeller, hiyeroglif metinler, duvar fotoğrafları ve vazolar keşfetti.
* ABD’li aktör Richard Gere, eşi Alejandra Silva ile Meksika’da tatildeyken, zatürreye yakalanıp hastaneye kaldırıldı.
* Şili Sıhhat Bakanlığı ülkede birinci kuş gribi hadisesinin tespit edildiğini açıkladı.
* Bolivya’nın en büyük karnavalı olan Ouroro, 30 bin iştirakçi ve 300 bini aşkın ziyaretçisiyle bugün başladı.
bolivya-Ouroro karnavalı. * Our World in Data’nın belirlediği ve 2000-2020 yıllarını kapsayan “Dünyanın En Çok ve En Az Sigara İçilen Ülkeleri” sıralamasında Gana ve Nijerya’nın akabinde Panama, dünyanın en az sigara içilen üçüncü ülkesi oldu.
Charles Édouard ‘Le Corbusier’. Charles Édouard ‘Le Corbusier’ Gris’in öyküsü:
Buenos Aires, sonsuzcasına uzanan kıyılarıyla Pampalar bölgesi ortasında sıkışmış bir ince çizgi üzeredir. 20. yüzyıl çağdaş mimarisinin kurucularından sayılan “Le Corbusier” 1929’da, gemiden bu kente bakarken yalnızca o ince çizgiyi değil, yeni bir kent yaratacak olmanın heyecanlı kalp ritim çizgisini de görüyordu. 42 yaşındaki mimar ve kent plancısı, İsviçre asıllı bir Fransız olan “Le Corbusier”, kıyıya ayak basar basmaz, sonraki sekiz yılını geçireceği Buenos Aires’in havasını derin derin soludu. Zira Buenos Aires “Güzel Havalar” manasına geliyordu.(*) Davetli olduğu üniversite amfisinde verdiği 10 dersin akabinde, kimse ondan bu türlü bir şey istememişken, kenti yine biçimlendirme kararı aldı. Bunun için hazırladığı birinci planın ismi “Voisin” (“Yapabilirim”) idi. Evvel yeşil alanlarla çevrili binalar inşa etmek, sonra… Lakin bu sekiz yıl içinde; başşehrin seçkinleriyle yaşadığı ilgilerin aşktan nefrete dönüşümü, akabinde General José Félix Uriburu’nun darbe hükümetiyle yaşadığı sıkıntılar ve en sonunda, hazırladığı 5 Yıllık Kentsel Plan’ın, Arjantin’in efsanevi Devlet Lideri Juan Domingo Perón tarafından elinin karşıtıyla itilmesi… Küskün bir biçimde Paris’e döner “Le Corbusier”… Ve bir gün, beklenmedik bir formda kapısını çalan iki kişi, Arjantinli genç mimarlar Jorge Ferrari Hardoy ve Juan Kurchan’dır. “Le Corbusier” onlara, kökleri Arjantin’de olan ve Avrupa modernizminin fikirlerini Latin Amerika’ya getirmeyi öneren Katalan asıllı bir İspanyol olan Antonio Bonet’le, halkın önceliklerini gözeten yeni bir kent planı üzerinde çalışma işini verir. Bu çekirdek takım, vakitle büyüdü ve kendilerine “Austral Group” ismini verdi. İçinde; sanatkarlardan mimarlara, orta çaplı siyasetçilerden sanayicilere dek her kısımdan insanın yer aldığı “Austral Group” vakitle; çıkış maksadını unutmaya, özüne yüz çevirmeye başladı. Hardoy-Kurchan-Bonet üçlüsü, kendilerinin varoluşunun temelini atan adamı artık fazla idealist ve mani teşkil edici görmeye başlamışlardı. Tüm bunlardan habersiz halde, proje üzerinde gece gündüz çalışmaya devam eden “Le Corbusier”in yepyeni taslak çizimlerinin üzerine kendi çizimlerini yerleştiren üçlü, o yepyenisi tersyüz edip yerine, kendi röprodüksiyonlarını sundular kamuya. Sonrası kolaydı: Genişlemiş, güçlenmiş etraflarının yardımıyla Perón, ikna edildi yeni Buenos Aires planına 1950’de. Artık yeni bir kent doğuyor lakin o doğumun yaratıcı babası “Le Corbusier”in ismi hiçbir formda geçmiyordu. Charles Édouard Jeanneret “Le Corbusier” Gris, hayatının en büyük hayali ve hayal kırıklığı olan yeni Buenos Aires’in 15. yılında, 1965’te hayata gözlerini yumdu. “Le Corbusier” ölürken, var mıydı gözünde yaş, bilinmez lakin Eva Perón’la özdeşleşmiş olan 1976 tarihli “Don’t cry for me Argentina” (“No llores por mí Argentina”)’yı dinleyen, söyleyen çabucak hiçbir Arjantinli, başşehirlerinin asıl yaratıcısı “Le Corbusier”i anımsamıyordu artık.
(*): İspanyol Conquistador (Sömürgen fatih) Pedro de Mendoza, 3 Şubat 1536’da, 290 Kilometre uzunluğundaki ve kimi noktalarında 220 Kilometre’ye varan genişlikteki devasa Río de la Plata’nın (Gümüş Nehir) Atlantik Okyanusu’na dökülen kıyı bölgesinin güney bölümünde bir liman kenti kurdu. Kente verdiği isim “Santa María del Buen Ayre” idi. Hıristiyan inancına nazaran 3 Şubat “Güzel Havalar Azizesi María”nın günüdür. 487 yıl evvel kurulan bu kentin ismi, süreç içinde “Buenos Aires” olur.